دهلاویه روستایی‌ است‌ در شمال غربی‌ سوسنگرد ، این روستا در روزهای اول جنگ مورد تهاجم رژیم بعث قرار گرفت. مدافعان‌دهلاویه‌ ده‌ روز سرسختانه‌ در برابر دشمن‌ مقاومت‌ کردند تا این که‌ در 1359/08/24 توان‌ مقاومت‌ برایشان باقی‌ نماند و دشمن‌ با اشغال‌ دهلاویه‌ خود را به‌ سوسنگرد رساند. 
در 60/03/26نیروهای شهید چمران طی عملیاتی دهلاویه را آزادکردند لیکن دشمن با حملات خود این روستا را مجددا اشغال کرد. در این عملیات فرمانده نیروهای خودی (ایرج رستمی) به شهادت رسید و هنگامی که دکتر مصطفی چمران فرمانده ستاد جنگ های نامنظم – و وزیر دفاع- برای معرفی فرمانده جدید عازم دهلاویه شد، در پشت کانال این منطقه (مکان فعلی یادمان) بر اثر اصابت گلوله خمپاره فرمانده به شدت مجروح شد و هنگام انتقال به اهواز به شهادت رسید. سرانجام در 60/06/27در عملیات”شهید آیت الله مدنی”  این روستا آزاد شد. 
در سال 1374، در400 متری غرب روستای دهلاویه بنای یادبودی جهت پاسداشت رشادت های شهید چمران به همت بنیاد حفظ‌ آثار و ارزش‌های‌ دفاع‌ مقدس ساخته شده است. که در سال1384 شهیدی گمنام در محوطه مرکزی آن به خاک سپرده شد.
این یادمان در 5 فروردین 1385 با حضور مقام ‌معظم‌ رهبری رنگ و بوی تازه‌ای به خود گرفت.

یادمان شهدای دهلاویه